Czy można ogłosić upadłość konsumencką będąc zatrudnionym?

Czym jest upadłość konsumencka?

Upadłość konsumencka jest jednym z instrumentów prawa upadłościowego, umożliwiającym osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej ogłoszenie niewypłacalności oraz częściowe lub całkowite oddłużenie. Głównym celem tego postępowania jest umożliwienie dłużnikowi uporządkowania sytuacji finansowej i rozpoczęcia „nowego startu” dzięki umorzeniu całości lub części zobowiązań. 

Wymogiem formalnym do ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest stwierdzenie niewypłacalności, czyli sytuacji, w której dłużnik nie jest w stanie regulować swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Kluczowe znaczenie ma przy tym fakt, że instytucja ta została zaprojektowana z myślą o osobach, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej niezależnie od ich winy lub umyślności.

Warunki ogłoszenia upadłości konsumenckiej a zatrudnienie

Zatrudnienie nie stanowi przeszkody w ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Przepisy prawa nie uzależniają możliwości rozpoczęcia postępowania upadłościowego od posiadania dochodu, jego wysokości czy statusu zatrudnienia dłużnika. Wręcz przeciwnie — posiadanie pracy może mieć pozytywny wpływ na przebieg postępowania, zwłaszcza w kontekście zatwierdzania planu spłaty wierzycieli. 

Sam fakt zatrudnienia dłużnika nie wyklucza stwierdzenia jego niewypłacalności. Osoba pracująca również może mieć kłopoty finansowe, zwłaszcza gdy jej miesięczne zobowiązania przewyższają uzyskiwane przychody — np. przez długi z tytułu kredytów, chwilówek czy alimentów. Dlatego każda sprawa oceniana jest indywidualnie, z uwzględnieniem całości sytuacji majątkowej i osobistej dłużnika.

Wpływ dochodów z pracy na postępowanie upadłościowe

Dochód uzyskiwany z tytułu stosunku pracy może wpłynąć na kształt planu spłaty wierzycieli, który jest jednym z elementów postępowania upadłościowego. Sąd upadłościowy, oceniając zdolność dłużnika do regulowania zobowiązań w przyszłości, uwzględnia jego miesięczne wynagrodzenie oraz pozostałe koszty życia, w tym koszty utrzymania rodziny. Istotne jest, że wyższe dochody nie zniechęcają sądu do ogłoszenia upadłości — przeciwnie, mogą skutkować większą szansą na zatwierdzenie planu spłaty dostosowanego do możliwości dłużnika. Jeśli jednak sąd uzna, że osoba zadłużona celowo nie wykorzystuje swojego potencjału zarobkowego lub działa w złej wierze, może odmówić ogłoszenia upadłości lub przyjąć mniej korzystne dla niej rozwiązania.

Czy zatrudnienie utrudnia ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Zatrudnienie nie utrudnia przeprowadzenia postępowania upadłościowego. Przeciwnie, dla wielu sądów fakt, że osoba posiada stałe źródło dochodu, bywa postrzegany jako element przemawiający za rzetelnością dłużnika i jego realną chęcią spłaty zobowiązań w ramach planu spłaty wierzycieli. Trzeba jednak pamiętać, że upadłość konsumencka nie jest procesem „automatycznym”. Wymaga wykazania rzeczywistej niewypłacalności. 

W sytuacji, gdy wynagrodzenie jest wysokie, a długi stosunkowo niskie, sąd może uznać, że dłużnik jest w stanie samodzielnie wywiązać się ze swoich zobowiązań bez konieczności sięgania po mechanizmy upadłościowe. Każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności faktycznych oraz ekonomicznych

Jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości dla pracującego dłużnika?

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej wiąże się z licznymi skutkami prawnymi i majątkowymi dla osoby zatrudnionej. Po ogłoszeniu upadłości skład masy upadłości obejmuje cały majątek dłużnika, w tym część wynagrodzenia za pracę – z zastrzeżeniem, że musi być pozostawiona kwota wolna od zajęcia, zapewniająca środki na utrzymanie. Dla osób pracujących najistotniejsze skutki to możliwość objęcia postępowaniem egzekucyjnym części pensji oraz późniejsze obowiązki wynikające z planu spłaty. 

Jeżeli sąd go uchwali, dłużnik przez określony czas (zazwyczaj od 36 do 84 miesięcy) będzie zobowiązany przekazywać określone kwoty na rzecz wierzycieli. Wszystko odbywa się z uwzględnieniem jego dochodów i możliwości życiowych. Z drugiej strony ogłoszenie upadłości prowadzi do zawieszenia i umorzenia postępowań egzekucyjnych, co dla osoby pracującej oznacza odcięcie się od dotychczasowego nękania przez komorników oraz odzyskanie spokoju psychicznego. W ostatecznym rozrachunku, nawet zatrudnionemu dłużnikowi upadłość daje szansę na rozpoczęcie nowego etapu bez zadłużenia.

Artykuł powstał przy współpracy z upadlosc-kancelaria.pl.